کپسول آتش نشانی پودر و گاز، یکی از انواع کپسول آتش نشانی است که محتوی پودر خاموش کننده BC یا ABC است. کپسول پودر و گاز با عملکرد بالایی که دارد میتواند آتشسوزیهای بزرگ را در همان ابتدا از بین ببرد و از خسارات بزرگ جلوگیری کند. پودری که درون کپسولهای آتش نشانی پودر و گاز وجود دارد، بخشهای تشکیلدهنده آتش را خنثی میکند و از این طریق باعث جلوگیری از تشدید و سرایت آن میشود.
پودر داخل کپسول آتش نشانی پودر و گاز، گرما، سوخت و اکسیژن را که سه بخش اصلی آتشسوزی هستند را از یکدیگر جدا میکند و قابلیتهای خوبی در این زمینه دارد. از سایر ویژگیهای این کپسول نیز میتوان به کاهش دما، رقیق کردن اکسیژن و خفه کردن آتش اشاره کرد. ناگفته نماند که این کپسول دارای مواد نارسانا است و برای اطفا حریق تجهیزات الکترونیک عالی عمل میکند. در این مطلب به بررسی عملکرد، مزایا و کاربردهای کپسول آتش نشانی پودر و گاز میپردازیم.
برای خاموش نمودن آتش می بایست یکی از اضلاع مثلث آتش حذف شود، تا عملیات مهار حریق به درستی انجام شود. یکی از راه های خاموش نمودن آتش، حذف و جلوگیری از رسیدن اکسیژن به حریق است. برای حذف اکسیژن در زمان حریق می بایست از پودر خاموش کننده موجود در کپسول های آتش نشانی استفاده شود.
بدنه کپسول آتش نشانی پودر و گاز
بدنه کپسول آتش نشانی پودر و گاز از جنس فلز است. فلزی بودن بدنه این کپسول باعث میشود که فشار گاز درون آن بهخوبی حفظ شود تا در زمان پاشیدن، مواد با سرعت بالایی به بیرون بریزند. از سوی دیگر بدنه این کپسول در برابر زنگزدگی و فرسایش مقاوم است.
سیستم فعالسازی کپسول پودر و گاز
یکی از مهمترین بخشهای کپسول آتش نشانی پودر و گاز سیستم فعالسازی آن است. این کپسول میتوان با مدلهای اهرمی، فلکهای و ضربهای فعال شود که به برند کپسول و تولیدکننده آن بستگی دارد.
شیلنگ کپسول آتش نشانی
لوله لاستیکی از مقاومت و در عین حال از انعطاف بالایی برخوردار است و میتواند مواد درون کپسول آتش نشانی پودر و گاز را با قدرت و سرعت معینی به بیرون هدایت کند.
پوشش لوله پودر پاش
با فشار دادن این بخش پودر از بالای لوله کپسول آتش نشانی پودر و گاز خارج میشود و با فشار دادن مجدد آن نیز، دیگر پودر به بیرون نمیریزد.
لوله میلاب
لوله سیفون اتصال درونی کپسول آتش نشانی پودر و گاز است که کمی بالاتر از کف کپسول تا خروجی آن ادامه دارد و در فرایند خروج مواد با فشار بالا، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بی کربنات سدیم:
پودر شیمیایی معمولی از 97 درصد بی کربنات سدیم تشکیل شده است. این ماده اولین ماده خاموش کننده شناخته شده است که در صورت بروز حریق یک ابر دی اکسید کربنی را به دور حریق ایجاد می کند. از این پودر برای آتش سوزی های نوع C ،B و E یعنی مایعات و گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی برق دار با ولتاژ معین استفاده می شود.
بی کربنات پتاسیم:
نمونه ای از خاموش کننده های اطفای حریق است که در صنعت نفت و گاز کاربرد دارد. این پودر نیز برای آتش سوزی های نوع C ،B و E یعنی مایعات و گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی برق دار با ولتاژ معین استفاده می شود.
بی کربنات پتاسیم بر پایه اوره:
همگی برای حریق های نوع C ،B و E یعنی مایعات قابل اشتعال، گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی و برقی با ولتاژ معین استفاده می شوند.
کلرید پتاسیم:
این خاموش کننده به صورت نمک می باشد و قدرت خورندگی بالایی دارد و برای حریق های نوع C ، B و E مناسب می باشد.
فسفات آمونیوم:
یک ماده شیمیایی خشک است که دارای رنگ زرد کم رنگ است. از این پودر برای خاموش کردن مواد جامد، گازها و مایعات قابل اشتعال و اطفای حریق های الکتریکی با یک ولتاژ معین استفاده می شود. به دلیل اینکه پودر شیمیایی فسفات آمونیوم برای حریق های نوع A ،B و C مناسب می باشد. بر روی این نوع از کپسول آتش نشانی علامت A.B.C درج می شود و به این نوع از پودر شیمیایی عنوان ABC یا چند حالته نیز اطلاق می گردد. قدرت خورندگی این ماده شیمیایی از باقی خاموش کننده ها بیشتر است.
مانکس:
این نوع از پودر شیمیایی از باقی پودرهای آتش نشانی موثرتر بوده و از ترکیب اوره و بی کربنات (کربن دو پتاس) تشکیل و داخل کپسول آتش نشانی ریخته می شود. دلیل تاثیرگذار تر بودن این پودر نسبت به سایر پودرهای شیمیایی این است که این پودر وقتی با حرارت برخورد می کند سریعاً تجزیه شده و به ذرات کوچکی (حتی کوچکتر از 0.1 میکرون) تبدیل می شود و همین امر سبب بالا رفتن خاصیت پخش شدن آن می شود.
پودر شیمیایی مانکس با کف پروتئینی سازگار است، بنابراین برای اطفای حریق های همراه با کف و پودر دارای اهمیت می باشد.
نکته: معمولاً بی کربنات سدیم به صورت ترکیب با سایر پودرهای شیمیایی مانند فسفات آمونیوم، سولفات آمونیوم و بیکربنات پتاسیم مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات خاموش کننده بی کربنات سدیم برای آتش سوزی های نوع B (مایعات قابل اشتعال) مناسب می باشد.